SOWA OPAC : Gminna Biblioteka Publiczna w Skrzyszowie

11 wyników

Książka

W koszyku

oceń

Twarze Marilyn Monroe / Sarah Churchwell ; przełożył Robert Waliś. - Warszawa : Wydawnictwo Marginesy, 2018. - 463, [1] strona : ilustracje ; 21 cm.

Autor

Churchwell Sarah (1970- ). Waliś Robert (1979- ).

Forma i typ

Książki Literatura faktu, eseje, publicystyka

Przynależność kulturowa

Literatura amerykańska

Temat

Monroe, Marilyn (1926-1962) Aktorzy amerykańscy Film amerykański Biografistyka

Gatunek

Biografia

Dziedzina i ujęcie

Kultura i sztuka

Krucha piękność, którą należy się zaopiekować, czy cyniczna bywalczyni hollywoodzkich imprez? Głupiutka modelka czy skrzętnie ukrywająca swoją inteligencję femme fatale? Marilyn miała wiele twarzy. Zachowały się po niej filmy fabularne i tomiki wierszy, powstały dokumenty, tysiące artykułów prasowych, biografie, fikcyjne opowieści autorstwa Normana Mailera czy Joyce Carol Oates. Możemy obejrzeć zdjęcia ukazujące jej urodę i życie. Wydaje się, że na temat Marilyn Monroe powiedziano już wszystko. Jaka więc była naprawdę? „Twarze Marilyn Monroe” po raz pierwszy opisują powstawanie legendy. Zbierają opowieści i anegdoty, przyglądają się wizerunkowi Marilyn tworzonemu przez ludzi, którzy ją znali, aktorów, reżyserów, przez widzów, krytyków filmowych, biografów. Autorka przeciwstawia je sobie, konfrontuje z wypowiedziami samej Monroe. I dociera do źródeł tego wspaniałego amerykańskiego mitu, którym Marilyn Monroe stała się już za życia, a który szczególnie umocnił się po jej przedwczesnej śmierci.

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Pogórska Wola - Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 791:929-052A/Z (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Historia bez cenzury / Wojciech Drewniak. - Wydanie I. - Kraków : Wydawnictwo Znak - Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, 2016. - 301, [1] strona : ilustracje ; 21 cm.

(Historia Bez Cenzury / Wojciech Drewniak ; 1)

Autor

Drewniak Wojciech (historyk) Drewniak Wojciech (historyk). Historia Bez Cenzury ;

Forma i typ

Książki Publikacje popularnonaukowe

Odbiorca

Młodzież 14-17 lat Dorośli 18+

Temat

Bolesław Chrobry (król Polski ; ok. 967-1025) Bolesław Krzywousty (książę Polski ; 1086-1138) Kazimierz Wielki (król Polski ; 1310-1370) Władysław Jagiełło (król Polski ; ok. 1351-1434) Kazimierz Jagiellończyk (król Polski ; 1427-1492) Stefan Batory (król Polski ; 1533-1586) Jan III Sobieski (król Polski ; 1629-1696) August II Mocny (król Polski ; 1670-1733) Stanisław August Poniatowski (król Polski ; 1732-1798) Piłsudski, Józef (1867-1935) Władcy Historia Biografistyka Polska

Gatunek

Biografia Wydawnictwa popularne Opracowanie

Dziedzina i ujęcie

Historia

OSTRZEŻENIE! Książka zawiera treści nieodpowiednie dla dzieci oraz kontrowersyjne skróty myślowe. Jeśli jest to dla Ciebie poważny problem, zrezygnuj z dalszego oglądania …chociaż pewnie będziesz żałować. Po co ta książka, skoro wszystko jest w internetowym programie? Tak się składa, że nie wszystko. Nie da się w piętnastominutowym odcinku opowiedzieć o jakimś władcy od początku do końca. Wiele ciekawych i ważnych rzeczy musimy sobie darować. W tej książce dostajecie Historię Bez Cenzury w wersji full wypas. Nie było żadnych ograniczeń długości tekstu. Mogłem pisać do momentu, aż poczułem: „OK, Wojtas, to chyba wszystko”. Wojtek Drewniak

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Skrzyszów - Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 94(438):929-052(438) (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Historia bez cenzury : polskie koksy / Wojciech Drewniak. - Wydanie I. - Kraków : Wydawnictwo Znak - Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, 2017. - 298, [2] strony : ilustracje ; 21 cm.

(Historia Bez Cenzury / Wojciech Drewniak ; 2)

Autor

Drewniak Wojciech (historyk) Drewniak Wojciech (historyk). Historia Bez Cenzury ;

Forma i typ

Książki Publikacje popularnonaukowe

Odbiorca

Młodzież 14-17 lat Dorośli 18+

Temat

Wojtek (niedźwiedź) Zawisza Czarny z Garbowa (ok. 1370-1428) Bem, Józef (1794-1850) Czarniecki, Stefan (1599-1665) Dobrzański, Henryk (1897-1940) Kościuszko, Tadeusz (1746-1817) Pilecki, Witold (1901-1948) Poniatowski, Józef (1763-1813) Rozwadowski, Tadeusz (1866-1928) Zamoyski, Jan (1542-1605) Żółkiewski, Stanisław (1547-1620) Władcy Historia Biografistyka Polska

Gatunek

Biografia Wydawnictwa popularne Opracowanie

Dziedzina i ujęcie

Historia

OSTRZEŻENIE! Książka zawiera treści nieodpowiednie dla dzieci oraz kontrowersyjne skróty myślowe. Jeśli jest to dla Ciebie poważny problem, zrezygnuj z dalszego czytania… chociaż pewnie będziesz żałować. Historia Bez Cenzury powraca! O kim opowiemy? Jasne że o polskich koksach! Przed Wami Cnotliwy Koksu spod Grunwaldu, Turbohetman, który w młodości grał małą dziewczynkę, Półczłowiek-Półłomot, który trafił do polskiego hymnu, Wystrzałowy generał, który lubił walić z grubej rury, a także włochaty koleżka, odważny kuzyn misia Koralgola – największej pierdoły wśród niedźwiedzi. Chcecie więcej? I dobrze, bo to tylko niektórzy spośród naszych koksów. Wojtek Drewniak

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Skrzyszów - Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 94(438):929-052(438) (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Kresowa Atlantyda : historia i mitologia miast kresowych. Tom 12, Zbaraż, Podhorce, Olesko, Koropiec / Stanisław Sławomir Nicieja. - Opole : Wydawnictwo MS, 2018. - 303, [1] strona : ilustracje (w tym kolorowe), fotografie, portrety ; 25 cm.

(Kresowa Atlantyda / Stanisław Nicieja ; 12)

Autor

Nicieja Stanisław Sławomir (1949- ) Nicieja Stanisław Sławomir (1949- ) Kresowa Atlantyda ;

Forma i typ

Książki Publikacje popularnonaukowe Albumy i książki artystyczne

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Miasta Historia Biografistyka Rody Kresy wschodnie Rzeczypospolitej Ukraina Polska Zabraż (Ukraina, obw. tarnopolski) Podhorce (Ukraina, obw. lwowski, rej. brodzki ; okolice) Olesko (Ukraina, obw. lwowski, rej. buski ; okolice) Koropiec (Ukraina, obw. tarnopolski, rej. monasterzyski)

Gatunek

Opracowanie Publikacja bogato ilustrowana Biografia

Dziedzina i ujęcie

Historia

Miastem wiodącym w XII tomie „Kresowej Atlantydy” jest Zbaraż i legenda związana z jego obroną w czasie wielkiej rebelii kozackiej. Na karty historii Polski i Ukrainy wprowadził go genialny mitotwórca – Henryk Sienkiewicz. Tom ten zawiera też historię słynnych zamków, pałaców i rezydencji kresowych w Podhorcach, Olesku i Koropcu, które były niegdyś własnością wspaniałych rodów magnackich: Koniecpolskich, Rzewuskich, Sanguszków czy Badenich. Tom jest znakomicie zilustrowany unikatowymi fotografiami, a barwny język narracji, przepleciony anegdotami, czyni z niego lekturę fascynującą i dającą znakomity obraz dziejów dawnego Podola i Wołynia.

brak informacji o dostępności

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Skrzyszów - Wypożyczalnia

Brak informacji o dostępności: sygn. 94(438) (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Kresowa Atlantyda : historia i mitologia miast kresowych. Tom 13, Grodno, Wołczyn, Stare Wasiliszki, Żołudek, Mosty, Druskienniki / Stanisław Sławomir Nicieja. - Opole : Wydawnictwo MS, 2019. - 270, [2] strony : ilustracje (w tym kolorowe), fotografie, portrety ; 25 cm.

(Kresowa Atlantyda / Stanisław Nicieja ; 13)

Autor

Nicieja Stanisław Sławomir (1949- ) Nicieja Stanisław Sławomir (1949- ) Kresowa Atlantyda ;

Forma i typ

Książki Publikacje popularnonaukowe Albumy i książki artystyczne

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Miasta Historia Biografistyka Rody Kresy wschodnie Rzeczypospolitej Ukraina Polska Białoruś Grodno (Białoruś, obw. grodzieński ; okolice) Wołczyn (Białoruś, obw. brzeski , rej. kamieniecki) Stare Wasiliszki (Białoruś, obw. grodzieński, rej. szczuczyński) Żołudek (Białoruś, obw. grodzieński, rej. szczuczyński) Mosty (Białoruś, obw. grodzieński, rej. mostowski ; okolice) Druskieniki (Litwa, okr. olicki, rej. druskienicki)

Gatunek

Opracowanie Publikacja bogato ilustrowana Biografia

Dziedzina i ujęcie

Historia

W tomie XIII autor wyprawia się po raz pierwszy na Kresy Północno-Wschodnie – na Grodzieńszczyznę. Przedstawia dzieje Grodna, poświęcając poro uwagi królom, Stefanowi Batoremu i Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu, oraz wielkorządcom – Antoniemu Tyzenhauzowi czy rodzinie O’Brienów de Lacych. Przywołuje też wybitnych twórców, którzy bądź urodzili się w Grodnie lub okolicy lub też przez jakiś czas tam przemieszkiwali, jak choćby Eliza Orzeszkowa, Władysław Syrokomla, Zofia Nałkowska, Nadzieja Drucka, Lejb Najdus czy Wiktor Woroszylski. Tom ten zawiera również historię okolicznych miejscowości: Wołczyna, Czyżewicz, Janowa Podlaskiego (z biografią Wacława Kowalskiego – aktora, słynnego Pawlaka z „Samych swoich”, w filmie polskim modelowego Kresowiaka). Autor przywołuje też historię Starych Wasiliszek – wsi rodzinnej wybitnego polskiego pieśniarza, kompozytora i poety Czesława Niemena-Wydrzyckiego. Jest też historia Żołudka – jednego z gniazd rodowych arystokratycznej rodziny książąt Światopełków-Czetwertyńskich oraz dramat ich życia w PRL-u, oraz Mostów, których historia związana jest ściśle z dziejami polskiego lotnictwa. Stanisław Nicieja zamyka tom historią Druskiennik – najsłynniejszego polskiego kurortu w północno-wschodniej Polsce, ulubionego miejsca pobytu marszałka Polski Józefa Piłsudskiego.Przypomina też historię jego związku z Eugenią Lewicką – druskiennicką lekarką, wokół któregonarosło wiele domysłów i plotek.

brak informacji o dostępności

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Skrzyszów - Wypożyczalnia

Brak informacji o dostępności: sygn. 94(438) (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Kresowa Atlantyda : historia i mitologia miast kresowych. Tom 14, Stanisławów, Buczacz, Zabłotów, Ilińce, Trójca i Chlebiczyn / Stanisław Sławomir Nicieja. - Opole : Wydawnictwo MS, 2019. - 310, [2] strony : ilustracje (w tym kolorowe), fotografie, portrety ; 25 cm.

(Kresowa Atlantyda / Stanisław Nicieja ; 14)

Autor

Nicieja Stanisław Sławomir (1949- ) Nicieja Stanisław Sławomir (1949- ) Kresowa Atlantyda ;

Forma i typ

Książki Publikacje popularnonaukowe Albumy i książki artystyczne

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Miasta Historia Biografistyka Rody Kresy wschodnie Rzeczypospolitej Ukraina Polska Iwano-Frankiwsk (Ukraina, obw. iwanofrankiwski ; okolice) Buczacz (Ukraina, obw. tarnopolski, rej. buczacki) Zabłotów (Ukraina, obw. iwanofrankiwski, rej. śniatyński) Ilińce (Ukraina, obw. winnicki, rej. iliniecki) Trójca (Ukraina, obw. iwanofrankiwski, rej. śniatyński) Chlebiczyn (Ukraina, obw. iwanofrankiwski, rej. śniatyński)

Gatunek

Opracowanie Publikacja bogato ilustrowana Biografia

Dziedzina i ujęcie

Historia

Stanisław Nicieja w tomie XIV postanowił wrócić do Stanisławowa i napisać nową wersję jego dziejów – poprawioną, poważnie poszerzoną i z nową ikonografią. Dwa kolejne miasta, na których autor skoncentrował swą uwagę w tym tomie, to Zabłotów i Buczacz, a także otaczające je duże wsie – Ilińce, Trójca i Chlebiczyn. Zabłotów był klasycznym sztetlem na galicyjskiej prowincji i wszedł do historii dzięki słynnej fabryce papierosów i cygar oraz imponującemu mostowi na Prucie – „cudowi architektury transportowej”. Autor w swojej niekończącej się Kresowej Atlantydzie szczególnie skupia się na ludziach, którzy tam mieszkali – fragment wstępu do tego tomu najlepiej oddaje myśl autora: „W Stanisławowie, Zabłotowie i Buczaczu na przestrzeni wieków żyło setki tysięcy ludzi i nie sposób przywołać wszystkich, którzy tworzyli historię i koloryt tych miast. Po większości z tych ludzi nie pozostał najmniejszy ślad ich istnienia i nikt ich już nie przywoła, choćby był najgenialniejszym historykiem z najlepszym warsztatem naukowym. Iluż było tych, którzy z syberyjskich lodowni nie wyszli, nie doszli, nie zdążyli na odchodzący pociąg, nie dopchali się do wypełnionego po granice możliwości wagonu i zostali na zawsze, pozbawieni nawet nadziei, że ktoś kiedyś wymieni choćby ich nazwisko!” Ale w „Kresowej Atlantydzie” autorowi często udaje się wydobyć ich z otchłani zapomnienia.

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Skrzyszów - Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 94(438) (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Kresowa Atlantyda : historia i mitologia miast kresowych. Tom 15, Wilno / Stanisław Sławomir Nicieja. - Opole : Wydawnictwo MS, 2020. - 335, [1] strona : ilustracje (w tym kolorowe), fotografie, portrety ; 25 cm.

(Kresowa Atlantyda / Stanisław Nicieja ; 15)

Autor

Nicieja Stanisław Sławomir (1949- ) Nicieja Stanisław Sławomir (1949- ) Kresowa Atlantyda ;

Forma i typ

Książki Publikacje popularnonaukowe Albumy i książki artystyczne

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Miasta Historia Biografistyka Rody Kresy wschodnie Rzeczypospolitej Litwa Polska Wilno (Litwa)

Gatunek

Opracowanie Publikacja bogato ilustrowana Biografia

Dziedzina i ujęcie

Historia

W XV tomie „Kresowej Atlantydy” autor zawędrował na drugi biegun Kresów. Jeśli Lwów – miasto o wyjątkowym znaczeniu w kulturze polskiej możemy uznać za biegun południowy, to Wilno – o podobnej pozycji w polskiej historii – możemy nazwać biegunem północnym. Pomiędzy tymi dwoma metaforycznymi biegunami zamknięte są dzieje polskich Kresów Wschodnich.sugerowana O Wilnie powstało dziesiątki książek, tysiące artykułów, wierszy i wspomnień. Nicieja potraktował temat bardzo oryginalnie – tak nikt dotychczas nie uczynił. Przedstawiając dzieje Wilna, autor zderzył ze sobą frontalnie tak różne i tak odmiennie zapisane w historii postacie, jak choćby Józef Piłsudski i Feliks Dzierżyński, Stanisław Cat-Mackiewicz i Witold Hulewicz, Czesław Miłosz i Jerzy Putrament, Leopold Tyrmand, Franciszek Walicki i Tadeusz Konwicki.

brak informacji o dostępności

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Skrzyszów - Wypożyczalnia

Brak informacji o dostępności: sygn. 94(438) (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Kresowa Atlantyda : historia i mitologia miast kresowych. Tom 16, Bolechów, Świrz, Chocin, Wełdzirz / Stanisław Sławomir Nicieja. - Opole : Wydawnictwo MS, 2021. - 287, [1] strona : ilustracje (w tym kolorowe), fotografie, portrety ; 25 cm.

(Kresowa Atlantyda / Stanisław Nicieja ; 16)

Autor

Nicieja Stanisław Sławomir (1949- ) Nicieja Stanisław Sławomir (1949- ) Kresowa Atlantyda ;

Forma i typ

Książki Publikacje popularnonaukowe Albumy i książki artystyczne

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Miasta Historia Biografistyka Rody Kresy wschodnie Rzeczypospolitej Ukraina Polska Bolechów (Ukraina, obw. iwanofrankiwski ; okolice) Świrz (Ukraina, obw. lwowski, rej. przemyślański ; okolice) Chocin (Kałusz ; część miasta) Kałusz (Ukraina, obw. iwanofrankiwski, rej. kałuski) Wełdzirz (Ukraina, obw. iwanofrankiwski, rej. doliński)

Gatunek

Opracowanie Publikacja bogato ilustrowana Biografia

Dziedzina i ujęcie

Historia

XVI tom Kresowej Atlantydy, przedstawia historię czterech niedużych miejscowości: Bolechowa – miasta leśników, tartaków i drwali: Świrza – gdzie była rezydencja rodowa znanych polskich rodów Krzeczunowiczów i Komorowskich; oraz Wełdzirza i Chocina – dziś zapomnianych, a niegdyś tętniących życiem. To stamtąd wywodzą się m.in. Bolesław Wieniawa-Długoszowski – pierwszy ułan Rzeczypospolitej, kolorowy ptak epoki i tragiczny samobójca; Mieczysław Kozar-Słobódzki – twórca legendarnych pieśni legionowych, m.in. „Rozkwitały pąki białych róż”; Irena Komorowska – malarka, żona dowódcy Armii Krajowej; Marcella Sembrich-Kochańska – największa polska diwa operowa, gwiazda Metropolitan Opera; i Kazimiera Alberti – pisarka, przyjaciółka Witkacego. To o nich i o dziesiątkach innych osób prof. Stanisław Nicieja snuje barwną opowieść, ozdobioną unikatowymi fotografiami. Ukazuje też, jak polscy leśnicy bronili pięknych lasów bezlitośnie eksploatowanych przez austriackich zaborców. Całość dopełnia ponad 200 unikatowych zdjęć i indeks liczący ok. 1000 nazwisk.

brak informacji o dostępności

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Skrzyszów - Wypożyczalnia

Brak informacji o dostępności: sygn. 94(438) (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Kresowa Atlantyda : historia i mitologia miast kresowych. Tom 17, Twierdze Rzeczypospolitej, Kamieniec Podolski, Chocim, Okopy Świętej Trójcy, Jazłowiec, Trembowla / Stanisław Sławomir Nicieja. - Opole : Wydawnictwo MS, 2022. - 295, [1] strona : ilustracje (w tym kolorowe), fotografie, portrety ; 25 cm.

(Kresowa Atlantyda / Stanisław Nicieja ; 17)

Autor

Nicieja Stanisław Sławomir (1949- ) Nicieja Stanisław Sławomir (1949- ) Kresowa Atlantyda ;

Forma i typ

Książki Publikacje popularnonaukowe Albumy i książki artystyczne

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Miasta Historia Biografistyka Rody Twierdzenie Okopy św. Trójcy (twierdza) Kresy wschodnie Rzeczypospolitej Ukraina Polska Kamieniec Podolski (Ukraina, obw. chmielnicki, rej. kamieniecki ; okolice) Chocim (Ukraina, obw. czerniowiecki, rej. chocimski ; okolice) Jazłowiec (Ukraina, obw. tarnopolski, rej. buczacki) Trembowla (Ukraina, obw. tarnopolski, rej. trembowelski ; okolice)

Gatunek

Opracowanie Publikacja bogato ilustrowana Biografia

Dziedzina i ujęcie

Historia

W XVII tomie „Kresowej Atlantydy” autor koncentruję swą uwagę na twierdzach kresowych, które broniły granic Rzeczypospolitej Obojga Narodów przed inwazją Turków i Tatarów. Potężne mury tych fortec oraz obecność stacjonujących tam załóg wojskowych dawały okolicznej ludności poczucie bezpieczeństwa w czasach jakże częstych inwazji i wojen. I choć od wielu pokoleń te twierdze są poza granicami państwa polskiego, to weszły do polskiej legendy narodowej oraz literatury pięknej, a ich nazwy: Kamieniec Podolski, Chocim, Okopy Świętej Trójcy, Jazłowiec i Trembowla są ciągle obecne w polskim dyskursie historycznym i myśleniu o przeszłości narodu. Tom ten jak zawsze jest bogato ilustrowany, a w tekście czytelnik znajdzie ponad 1000 postaci.

brak informacji o dostępności

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Skrzyszów - Wypożyczalnia

Brak informacji o dostępności: sygn. 94(438) (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Czy w tej autobiografii jest kobieta? : kobieca literatura dokumentu osobistego od początku XIX wieku do wybuchu II wojny światowej / Anna Pekaniec. - Kraków : Księgarnia Akademicka, 2013. - 400, [1] s. ; 24 cm.

Autor

Pekaniec Anna.

Temat

Literatura polska Kobieta Biografistyka

Gatunek

Pamiętniki polskie Listy polskie

brak informacji o dostępności

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Skrzyszów - Wypożyczalnia

Brak informacji o dostępności: sygn. 82(091) (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Portrety psychologiczne / red. Roman Zawadzki. - Wrocław : Wydaw. Uniwersytetu Warszawskiego, cop. 2010. - 340 s. : il. ; 21 cm.

Autor

Zawadzki Roman.

Temat

Biografistyka Choroby psychiczne Literatura Pisarze Sztuka Twórczość

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Skrzyszów - Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 159.9 (1 egz.)