SOWA OPAC : Gminne Centrum Kultury i Bibliotek w Skrzyszowie

53355

Książka

W koszyku

oceń

On / Zośka Papużanka. - Kraków : Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, 2016. - 286, [1] s. ; 21 cm.

(Proza PL)

(Litera Nova / Znak)

Autor

Papużanka Zośka (1978- ).

Gatunek

Powieść polska Powieść obyczajowa Powieść psychologiczna

Bohater polskich lektur, które wałkuje się w szkole, to zwykle bohater przegrany, tragiczny. Zośka Papużanka, nominowana do Paszportu POLITYKI za „Szopkę”, w drugiej powieści „On” rozprawia się z tymi polskimi bohaterami. Jej Śpik to bohater nieatrakcyjny, szkolna oferma, pogodny i powolny w myśleniu. Nie rozumie zadań ani oczekiwań innych ludzi, ale zna się świetnie na jednym - na rozkładach jazdy tramwajów w Krakowie. Oprócz Śpika ważna jest jego mama, która całe życie musi zmagać się z narzekaniem nauczycieli, obojętnością męża i nieustająco przekonywać siebie i innych, że Śpik jest najwspanialszy na świecie.

zob. w.bibliotece.pl

Status dostępności:

Skrzyszów - Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 821.162.1-3 (1 egz.)

Strefa uwag:

Uwaga ogólna

Il. na wyklejkach.

Uwaga dotycząca innej dostępnej postaci fizycznej

E-book dostępny na woblink.com.

Uwaga dotycząca nagrody

Paszport Polityki 2016.

Recenzje:

„On” jest drugą książką Zośki Papużanki. Z pewnością czytelnicy wiele się po niej spodziewają, gdyż debiutancka powieść tej autorki – „Szopka” została nominowana do Paszportów Polityki w 2012 roku oraz do Nagrody Literackiej NIKE rok później.
Tłem powieści jest Kraków na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, a zatem w okresie upadającego systemu politycznego i rozpoczynających się zmian. (...) W rodzinie Kowalskich rodzi się syn. Dziecko inne niż wszystkie dzieci wokół.
I tak rozpoczyna się opowieść o dziwnym chłopcu, który z jednej strony pasuje do czasów – jest szary, nijaki, z drugiej zaś – jest właśnie niedopasowany, gdyż odstaje od rówieśników.
„On” jest to przede wszystkim powieść o miłości matki do dziecka. Miłości niełatwej, ponieważ, o ile naturalnie przychodzi kochać dziecko zdrowe, ładne i mądre, o tyle trudno kochać Śpika, „usmarkanego kretyna bez perspektyw, pryszczatego brzydala skazanego na celibat, durnia do kwadratu…”. I na początku mama Śpika jest rzeczywiście rozczarowana. Próbuje zrozumieć dlaczego jej syn jest inny, obwinia siebie, o to, jaki jest. I przede wszystkim zadaje sobie pytanie jak Go kochać. Jednak z czasem dojrzewa do macierzyństwa, kocha Go bezgranicznie, pragnie obronić przed światem, który Go nie rozumie, piętnuje, wyśmiewa: „Nie jestem jakąś tam panią Kowalską, tylko mamą Spika, chciałam być i jestem, a ze wstydem koniec, i będę za mojego syna pisać zadania i to nie jest niesprawiedliwe wobec innych dzieci, bo nie ma innych dzieci. Nie ma w ogóle żadnych dzieci, jest tylko mój Śpik i jest, jaki jest, a ja jestem mamą Śpika i chcę go takim.” Nie sposób nie docenić także, poczynionego, tak jakby przy okazji, portretu peerelowskiej rzeczywistości. Dla młodszych czytelników będzie to z pewnością niezrozumiały element powieści, jednak dla rówieśników autorki – dodatkowy walor, przyczynek do wspomnień.
Autorka ma już wyrobione pióro, dosyć charakterystyczne, w związku z tym, czytając obie powieści, nie znając autora, można by domyślić się, że są napisane przez jedną osobę. Nie jest to w żadnym wypadku zarzut, gdyż długaśne zdania, niedopowiedzenia, gry językowe, przeplatanie klimatu lekkiego, krotochwilnego z ciężkim, gorzkim, bardzo smutnym, elementy strumienia świadomości czy wreszcie narrację prowadzoną z perspektywy kilku osób uważam za ogromny atut obu książek.
W jednym z wywiadów Zośka Papużanka powiedziała: „Człowiek mnie obchodzi najbardziej… Człowiek niedoskonały – i przez to interesujący. A najbardziej interesujący w relacjach z innym człowiekiem.” Dlatego też udało się Jej stworzyć coś, wydawałoby się, niemożliwego do stworzenia: Arcyciekawego bohatera z kogoś, kto na takiego bohatera w żadnym stopniu się nie nadaje.
Jeśli Cię też najbardziej obchodzi człowiek, ta książka głęboko Cię poruszy, wprawi w nostalgiczny nastrój, pobudzi do refleksji i nie pozwoli o sobie szybko zapomnieć.
Kamila Sośnicka